Suriye'ye Egemen Olan Devletlerin Kronolojik Sıralaması
Suriye, tarih boyunca oluşan konumu nedeniyle pek çok medeniyetin ve yönetimin egemenlik mücadelesine sahne olmuştur. İşte Suriye'ye hükmeden devletlerin kronolojik sıralaması ve kısa açıklamalar:
1. Antik Dönem: Sümerler ve Akadlar (MÖ 3000 - MÖ 2000)
Suriye, Sümer ve Akad etkisi altında Mezopotamya'nın sökülenki ticaret yollarının bir uzantısı olarak ortaya çıktı.
Bu dönemde, özellikle Ebla Krallığı gibi şehir devletleri bölgelerinin hükümdarlığını yaptı.
2. Babil ve Hititler (MÖ 2000 - MÖ 1500)
MÖ 2000'lerde Amoriler tarafından Babil İmparatorluğu kuruldu ve bölgesel kültürel etkiler yaydı. Hititler ise kuzeyden ilerleyerek Suriye'yi kısa bir süre kontrol altında tuttular.
3. Mısır ve Mitanni (MÖ 1500 - MÖ 1300)
Mısır Yeni Krallık döneminde Suriye, Firavunlar tarafından kuzeydeki çıkarları korumak amacıyla kontrol altına alındı. Bu dönemde, Suriye toprakları Mısır ve kuzeydeki Mitanni Krallığı arasında bir rekabet sahnesi haline geldi. Amarna mektupları, bölgedeki siyasi gerilimlerin
4. Asurlular (MÖ 1300 – MÖ 612)
Asur İmparatorluğu, Suriye topraklarını fethederek burada geniş bir ticaret ve askerî üs ağı kurdu. Ninova merkezli bu sistem, Suriye'de sert yönetim politikaları uygulamaları ve süreleri uzun süre kor
5. Yeni Babil ve Pers İmparatorluğu (MÖ 612 - MÖ 333)
Asur İmparatorluğu'nun kökenlerinin ardından, Babil İmparatorluğu Suriye üzerinde kısa bir egemenlik kurdu. Bunun üzerine Ahamenişler (Pers İmparatorluğu) sürekli fethederek doğu ile batı arasında etkili bir ticaret yolu oluşturdu.
6. Makedonya ve Helenistik Dönem (MÖ 333 - MÖ 64)
Büyük İskender'in Persleri yenmesiyle Suriye, Makedonya kontrolüne geçti. Onun sonrasında bölge olan Seleukos İmparatorluğu'nun bir parçası oldu. Bu dönemde Suriye, Helenistik geçiş önemli bir merkez haline geldi.
7. Roma ve Bizans İmparatorlukları (MÖ 64 - MS 636)
Roma Cumhuriyeti, Pompeius'un fetihleriyle Suriye'yi ilhak etti ve bir eyalet olarak kullanıldı.
8. Emeviler ve Abbâsiler (MS 636 - 1258)
İslam'ın tedavisiyle Suriye, Halid bin Velid önderliğinde İslam orduları tarafından fethedildi ve Emevi Halifeliği'nin merkezi olarak Şam, İslam dünyasının başkenti oldu.
9. Haçlılar ve Selçuklular (MS 1099 - 1260)
Haçlı Seferleri sırasında Suriye'nin çeşitli bölgeleri Haçlı devletlerinin kontrolüne girdi. Ancak Selçuklu Türkleri ve ardından Memlükler, Haçlılara karşı zaferler kazanarak tekrar Müslüman hakimiyeti yerine aldılar.
10. Memlükler ve Osmanlı İmparatorluğu (1260 - 1918)
Memlükler, Moğol istilalarına karşı Suriye'yi savundu. Daha sonra 1516 Mercidabık Savaşı ile Osmanlı İmparatorluğu, kendi topraklarına kattı ve Suriye'de, Osmanlı yönetimi yaklaşık 400 yıl boyunca istikrarlı bir şekilde yönetildi.
11. Fransız Mandası (1918 - 1946)
I. Dünya Savaşı'nın ardından Sykes-Picot'un ayrılması ile Suriye, Fransız mandası"na girdi. Fransızlar, Suriye'nin siyasi rejimiydi ve bu dönemde aralıklı mücadelelerine sahne oldu. 1946 yılında Suriye, bağımsız bir devlet haline geldi.
12. Bağımsızlık ve Modern Suriye (1946 - 1950)
Suriye, 17 Nisan 1946'da Fransız mandasından kurtularak bağımsızlığını ilan etti. Ancak bu dönemde siyasi istikrarsızlıkla başladı. Çok partili parlamento sistemi kurulmuş olsa da, siyasi partiler arasında sürekli çekişmeler yaşandı. Özellikle Arap milliyetçiliği ve sosyalizm gibi ideolojik akımlar, değişen siyasi atmosferler yaşanıyordu.
Birleşik Arap Cumhuriyeti ve Darbeler (1958 - 1970)
1958 yılında Suriye, Mısır lideri Cemal Abdül Nasır'ın hükümdarlığında Mısır'la birleşerek Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni (BAC) kurdu.
Bu birlik, Arap milliyetçiliği açısından büyük bir sembol olarak görülüyordu.
Ancak birleşik yönetimde Suriyeli yetişkinlerin yeterince etkili olmaması ve ekonomik sorunlar, ülkelerde huzursuzluk neden oldu.
1963 yılında Baas Partisi bir darbe ile iktidarı ele geçirdi.
Bu parti, Arap sosyalizmi ve milliyetçilik temelinde köklü reformlar başlattı.
Ancak iç çekişmeler, darbe sonrası dönemde de devam etti.
Suriye, bu süreçte Arap-İsrail çatışmalarında önemli bir rol oynamaya devam etti.
Özellikle 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda İsrail, Suriye'nin Golan Tepeleri'ni işgal etti.
Hafız Esad Dönemi (1970 - 2000)
1970 yılında Hafız Esad, Baas Partisi'ndeki rakiplerini saf dışı iktidara getirerek bir iç darbe ile ele geçirdi. Bu dönem, bir araya gelen bir yönetim dönemi gibi görünse de otoriter bir rejimin ayrıldığı görüldü. Esad, 30 yıl boyunca Suriye'nin siyasi, ekonomik ve askeri alanda tam kontrolünü sağladı.
Beşar Esad Dönemi ve Arap Baharı (2000 - 2024)
2000 yılında Hafız Esad'ın ölümünden sonra oğlu Beşar Esad iktidara geçti. İlk yıllarda modernleşme ve ekonomik reform vaat eden Beşar Esad, halk arasında bazı umutlar yarattı. Ancak bu reformlar sınırlı kaldı ve otoriter yönetim tarzını sürdürdü.
.
